Wat betekent taal en cultuur voor jou?

Deze vraag staat centraal in het kunstproject van Wy binne mbû. Ruim 200 mbo-studenten en docenten van Aeres en Firda leverden woorden aan in hun eigen taal. Tot nu toe zijn er in totaal 416 woorden verzameld, in 14 talen – van Nederlands en Fries tot Oekraïens, Arabisch, Vietnamees en Tigrinya. 

Woorden over identiteit, afkomst en verbondenheid. De woorden werden verzameld tijdens de burgerschapslessen. Aan de hand van diverse werkvormen kwamen uiteenlopende gesprekken op gang over taal, cultuur én identiteit. Het toont een betekenisvolle relatie met de wereld van de studenten en een sterke identificatie met de regio.

Nadat het project tijdens de jaarlijkse Ynspiraasjedei Wy binne mbû werd gepresenteerd, zijn studenten van diverse opleidingen zoals Bloem & styling, Entree, Travel & Hospitality, ISK, Kinderopvang en Onderwijs, NT2 en Veehouderij in verschillende samenstellingen in gesprek gegaan n.a.v. bovenstaande vraag. Ook tijdens de leergang burgerschap van NHLStenden is er ruimschoots aandacht geweest voor een verdieping met betrekking tot meertaligheid en aandacht voor culturele diversiteit in het onderwijs. Alle deelnemers werden uiteindelijk gestimuleerd om tot de kern te komen en de voor hen belangrijkste woorden vast te leggen tijdens een workshop van glaskunstenaar Nanda Vandeberg. Tijdens deze workshops schilderden de deelnemers deze woorden op glas. Dit creatieve proces bood ruimte voor ontmoeting en gesprek, en maakte taal en cultuur steeds beter zichtbaar.

Tegelijkertijd gingen ook dichters Marrit Jellema en Arjan Hut aan de slag met diverse medewerkers van de mbo-colleges. Samen gaven zij op poëtische wijze vorm aan hun eigen antwoorden én aan de ingezonden woorden van de studenten. 

Het resultaat is een bijzonder meertalig glas in lood kunstwerk, bestaande uit acht panelen waarin taal en beeld samenkomen. Elk paneel bevat een deel van een speciaal geschreven gedicht van de dichters Marrit Jellema en Arjan Hut, geïnspireerd op de ingezonden woorden en de workshops.

De acht panelen zijn tot en met 24 augustus 2025 te bewonderen in Bouwurk op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden. Hierna krijgen de panelen een definitieve plek op de MBO-scholen in Friesland.

Gedicht: Marrit Jellema (stadsdichter van Leeuwarden) en Arjan Hut (dichter fan Fryslân)
Glas in lood: Glasatalier Ananda, Nanda Vandeberg m.m.v. Çhagla Kaya en Lïam Zwaagman
Producent: Wy binne mbû (een samenwerkingsverband tussen Aeres, Firda en Afûk en onderdeel van Taalplan Frysk 2030).

Foto’s: Hoge Noorden/Jacob van Essen, Jolanda van der Werf en Jacob Roep.

Gedicht:

  

ik wil je  

wat vertellen  

in onze taal  

waar je was  

taal is  

een ontdekkingsreis  

een sentiment dat  

lastig te verwoorden is  

II  

jûkelburd, krûkje,  

wettersnip, krûpke….  

soms begjin ik samar  

yn myn eigen taal  

soms bin ik bliid  

dat it sa kin  

III  

met mijn stem vertel ik  

want hoe anders  

het middel voor en  

tegen miscommunicatie  

als er stilte valt  

je hoofd het overneemt  

is dat taal?  

IV  

wholesome, ocean,  

comfy, together….  

kin de hiele wrâld  

it hearre  

as ik net thús bin  

yn in taal?  

 

taal is net als de wind  

stop een USB-stick  

in mijn hoofd  

elke dag op Duolingo  

maar afgelopen week  

ging mijn vogel dood  

VI  

taal is gefoel  

taal is ferbine  

taal is no  

taal is ferline  

sille wy meimekoar  

om in lyntsje sykje?  

in lifetime om mekoar  

te finen  

VII  

het begin van  

een nieuw leven  

als onbekende woorden  

op de koffie komen  

pak je een staafmixer  

luisteren naar ’t geluid  

tot het glad beslag is  

VIII  

zee, brûzje  

ensemble, samen 

mei dysels, meimekoar 

meimekoar, dysels